Giải cứu 8 phụ nữ Việt bị bóc lột lao động ở Malaysia 

 

Minh Anh
 

Ông Daniel Lo, Giám đốc Quốc gia của CAMSA ở Malaysia

Thưa quí vị, với thông tin do Liên minh Bài trừ Nô lệ mới ở Châu Á cung cấp, Cảnh sát Malaysia vừa giải cứu 8 nữ công nhân Việt Nam bị người chủ giam giữ và bóc lột lao động ở ngay thủ đô Kuala Lumpur. Hiện tại cảnh sát đang tiếp tục điều tra xem những phụ nữ này được đưa sang Malaysia qua con đường nào và liệu có c̣n thêm nạn nhân nào của đường dây này hay không.

Cuối tháng 9, Liên minh Bài trừ Nô lệ mới ở Á Châu, gọi tắt là CAMSA đă nhận được một cuộc điện thoại kêu cứu, đó là cuộc điện thoại của người nhà một nữ công nhân Việt Nam đang làm việc ở Malaysia. Tiến sĩ Nguyễn Đ́nh Thắng, giám đốc điều hành Uỷ Ban Cứu Người Vượt Biển Hoa Kỳ (BPSOS), là tổ chức đồng sáng lập Liên minh CAMSA cho biết thêm:
“Chúng tôi nhận được lời kêu gọi cầu cứu của một người ở tại Hoa Kỳ, người đó có thân nhân nằm trong số 8 chị em phụ nữ bị bóc lột lao động ở Malaysia. Một trong số 8 người đó đă lén ra ngoài gọi được điện thoại sang Hoa Kỳ để nhờ thân nhân cầu cứu, và khi chúng tôi nhận được lời cầu cứu đó, chúng tôi đă liên lạc ngay về bên Malaysia để có nhân viên của liên minh CAMSA liên lạc trực tiếp với các nạn nhân, lúc đó đang c̣n bị giam giữ tại thành phố Kuala Lumpur.”
Ông Daniel Lo, Giám đốc Quốc gia của CAMSA tại Malaysia, cho biết sau khi nhận được mô tả về địa điểm mà các nạn nhân bị giam giữ, CAMSA đă liên hệ với một đối tác ở địa phương và đối tác này đă trực tiếp liên hệ được với cảnh sát để phối hợp giải cứu các nạn nhân. 
Ông Lo nói thêm khi được cảnh sát giải cứu và đưa đến nơi tạm trú th́ những người phụ nữ này khá hoang mang:
“Họ khá lo lắng, họ không hiểu tại sao ḿnh bị cảnh sát giữ, họ muốn được trở về nhà và được tự do”. 
Tiến sĩ Thắng nói rằng theo những thông tin mà CAMSA được biết, cho tới thời điểm này, th́ kể từ khi đến Malaysia, những người phụ nữ này đă phải làm việc nhiều giờ một ngày mà không hề được trả lương:
“Họ bị bắt làm việc từ 9 giờ tối đến 5 giờ sáng, và hiện nay chúng tôi cũng đang điều tra xem đây là vấn đề thuần túy buôn lao động hay có dính líu đến vấn đề buôn t́nh dục. Họ làm việc rất khuya và không được đi ra ngoài, họ cũng không được trả lương bởi bà chủ đưa họ sang tuyên bố rằng bà ta đă phải trả rất nhiều tiền để đưa họ từ Việt Nam sang Malaysia và do đó bây giờ họ phải làm để trả nợ. Thành ra, trong suốt thời gian từ hơn 3 tháng, từ ngày họ đặt chân đến Malaysia, họ không hề được lănh lương, họ không hề được giữ tất cả các giấy tờ tùy thân, họ cũng không có cách thức nào để gọi điện ra ngoài cầu cứu. Rất may mắn một trong số những chị em đó đă lấy được điện thoại và gọi lén ra cho thân nhân ở Hoa Kỳ.”
VOA cũng đă t́m cách liên hệ trực tiếp với những nạn nhân này, tuy nhiên ông Daniel Lo cho hay theo luật pháp của Malaysia th́ trong thời gian chờ điều tra, những người phụ nữ này không được tiếp xúc với các cá nhân hay tổ chức bên ngoài:
“Rất không may là hiện chưa rơ các chi tiết về t́nh h́nh hiện tại của những phụ nữ này. Theo Đạo luật Chống buôn người của Malaysia th́ sau khi nạn nhân được “giải cứu”, họ được đưa đến ở nơi tạm trú của chính phủ, và khi c̣n ở trong nơi tạm trú này th́ họ không có cơ hội được tiếp xúc với những người ngoài khu tạm trú này, kể cả các tổ chức phi chính phủ, luật sư v..v.”
Liên minh CAMSA cũng cho biết thêm rằng người chủ sử dụng những lao động này cũng là một người phụ nữ gốc Việt lấy chồng ở Malaysia. Hai vợ chồng làm chủ một pḥng trà và tiệm massage ngay tại trung tâm của Kuala Lumpur và tuyển dụng các phụ nữ trẻ từ Việt Nam sang làm việc với nhiều hứa hẹn về lương bổng và điều kiện lao động. Tiến sĩ Thắng nói  hiện tại cảnh sát đang điều tra xem liệu những người phụ nữ này đă được đưa qua Malaysia theo con đường nào.
“Đó là điều chúng tôi đang cùng cảnh sát Malaysia điều tra, để t́m hiểu xem cái đường dây của họ đi như thế nào, không biết đó là đường dây cá nhân lẻ tẻ từng người một hay có cả một tổ chức tội phạm can dự vào vấn đề này. Người phụ nữ Việt lấy chồng Malaysia đă đưa rất nhiều người sang, và chúng tôi được biết có 8 phụ nữ Việt Nam bị giam ở một chỗ. Chúng tôi không biết có những tụ khác được người phụ nữ này đứng ra tổ chức hay không. Vụ việc đang trong ṿng điều tra của cảnh sát Malaysia, chính bởi vậy các nạn nhân hiện nay vẫn tiếp tục ở trong nhà tạm trú của cảnh sát để được bảo vệ và sẽ có thể mất từ 2 đến 3 tháng để lấy khẩu cung nhằm điều tra đến tận gốc rễ đường dây buôn người từ Việt Nam sang Malaysia này.”
Qua vụ việc này ông Lo lưu ư những phụ nữ muốn sang làm việc tại Malaysia th́ nên hết sức cẩn thận, đặc biệt là nếu họ được tuyển dụng thông qua một công ty môi giới. 
“Nhiều khi họ được tuyển dụng thông qua một số công ty môi giới và họ không hề biết ǵ về nơi họ sẽ đến, họ sẽ làm việc cho ai, điều đó là khá nguy hiểm. Khi họ đi ra nước ngoài hay đến Malaysia, có một số điều cơ bản mà họ phải nắm được đó là: theo luật pháp họ được quyền giữ hộ chiếu của ḿnh, họ nên biết giấy phép làm việc của họ có c̣n thời hạn hay không, đó là những điều thuộc quyền của người lao động. Họ cũng nên có hợp đồng lao động bằng văn bản. Họ không nên để bị ép buộc phải kư nhiều bản hợp đồng hay kư nhiều loại hợp đồng khác nhau, đây là những thủ đoạn mà các công ty buôn người hay những công ty bóc lột lao động thường sử dụng. Và trong trường hợp họ thấy bị bóc lột th́ họ phải tŕnh báo ngay với các tổ chức phi chính phủ hay cảnh sát về trường hợp của ḿnh.”
Trong khi đó, ông Thắng cũng kêu gọi những phụ nữ muốn ra nước ngoài làm việc th́ nên t́m hiểu kỹ về công ty tuyển dụng lao động để tránh trở thành nạn nhân của t́nh trạng bóc lột và buôn bán lao động:
“Chúng tôi kêu gọi rằng tất cả các chị em phụ nữ Việt Nam c̣n ở trong nước khi nghe hứa hẹn về công ăn việc làm tốt đẹp về đồng lương tươm tất, khá cao, về điều kiện lao động tốt th́ hăy t́m hiểu kỹ lưỡng. Chúng tôi có đường dây để có thể gọi sang để chúng tôi phối kiểm. Trước đây cũng đă có người được nhận làm việc và có liên lạc với chúng tôi, và khi chúng tôi phối kiểm th́ phát hiện ra rằng địa chỉ đó là địa chỉ giả và chúng tôi đă báo động lại. Đó là một cách thức để đề pḥng. Thứ hai, cũng cần phải thủ lưng những số điện thoại để pḥng trường hợp bị rơi vào cảnh bị bóc lột hoặc bị giam cầm th́ có thể lén ra ngoài để mà có thể gọi điện thoại cầu cứu.”
Liên Minh Bài Trừ Nô Lệ Mới ở Á Châu, CAMSA, được thành lập vào tháng Hai năm 2008  và hiện gồm năm tổ chức thành viên: BPSOS, Uỷ Ban Hoa Kỳ Bảo Vệ Người Lao Động Việt Nam, Liên Hội Người Việt Canada, Hiệp Hội Nhân Quyền Quốc Tế (Đức), và Tenaganita (Malaysia). Tính tới nay Liên Minh CAMSA đă can thiệp cho trên 30 vụ bóc lột và buôn bán lao động, ảnh hưởng đến ba ngàn công nhân.